Εισαγωγή
Το ζευγάρι, η ερωτική σχέση είναι ένας οργανισμός που γεννιέται, αναπτύσσεται και…”πεθαίνει”. Καλό είναι να μην “πεθάνει” αλλά… Όπως η ζωή εμπεριέχει το θάνατο έτσι και το ζευγάρι εμπεριέχει το χωρισμό. Ο χωρισμός είναι μια κατάσταση η οποία ενυπάρχει σαν μέρος, ή δυνατότητα της σχέσης από το ξεκίνημά της. Έτσι, σχέσεις οι οποίες ξεκίνησαν με τις καλύτερες προοπτικές μπορεί να οδηγηθούν σε αδιέξοδο, στο χωρισμό. Αυτό εξαρτάται από την μορφή εξέλιξή τους, από τις αλλαγές που συντελούνται και από ικανότητα των μελών τους να αποδεχτούν, ή όχι αυτές τις αλλαγές. Σύμφωνα λοιπόν με την θεωρία της εξέλιξης και της ανάπτυξης ενός οργανισμού, η σχέση ενός ζευγαριού είναι φυσιολογικό να αλλάξει μορφή, να περνά διάφορα στάδια εκ των οποίων ο χωρισμός είναι και αυτός ένα στάδιο εξέλιξης του. Μπορούμε να διακρίνουμε διάφορες περιόδους εξέλιξης του πριν και μετά από αυτόν.
Ο χωρισμός μπορεί να φαίνεται εύκολος όταν στην οικογένεια δεν υπάρχουν παιδιά, αλλά όταν υπάρχουν, δημιουργείται μια τεράστια δυσκολία στην αποδοχή του. Αυτό είναι φυσιολογικό στο βαθμό που δηλώνει μια μορφή “αποτυχίας” του ζευγαριού να συνεχίσει την συμβίωση, η οποία επίσης δηλώνει μια μορφή αποτυχίας της οικογένειας. Περιλαμβάνει μια αλήθεια η οποία τις περισσότερες φορές δεν γίνεται αποδεκτή. Τα μέλη της οικογένειας δίνουν χρόνο πριν φτάσουν σε αυτό με στόχο την αποφυγή του, αλλά… ο χωρισμός αποτελεί μια δύσκολη απόφαση η οποία χρειάζεται τον χρόνο και την δύναμη να παρθεί. Οι γονείς καλούνται να εξαντλήσουν τις δυνατότητες τις συμβίωσης, όταν όμως αυτή δεν οδηγεί πουθενά, αλλά αντιθέτως προσθέτει περισσότερα προβλήματα στο ζευγάρι και στα παιδιά, τότε το καλύτερο είναι… ο χωρισμός.
Αυτό που μας ενδιαφέρει σε αυτό το άρθρο είναι να εξετάσουμε τον τρόπο που βιώνεται ο χωρισμός από τα παιδιά και πως οι γονείς θα χειριστούν αυτή την κατάσταση, ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν την ζωή τους χωρίς μεγάλες “απώλειες, αλλά αντιθέτως να βγουν πιο δυνατά από αυτή την εμπειρία. Με ποιόν τρόπο μπορεί να αποφευχθεί, η ανασφάλεια και ο φόβος που προκαλείται από την παρουσία του.
Οι γονείς
Ο χωρισμός αποτελεί μια πολύ ιδιαίτερη περίοδος για τους γονείς, για τα παιδιά, για όλη την οικογένεια. Όλα τα μέλη της οικογένειας μπαίνουν σε μια περίοδο αβεβαιότητας, αλλά η διαφορά τους έγκειται ότι οι γονείς είναι αυτοί που ελέγχουν και μπορούν να καθορίσουν την κατάσταση, ενώ τα παιδιά δεν ασκούν κανένα έλεγχο, απλά είναι αναγκασμένα να προσαρμοστούν στις καταστάσεις. Ακόμα και αν γνωρίζουν, και νομίζουν ότι παίζουν κάποιο ρόλο, δεν μπορούν να ελέγξουν τις οικογενειακές εξελίξεις όσο και αν προσπαθούν. Βρίσκονται “αιχμάλωτα”, των εξελίξεων. Το μέλλον τους φαίνεται απροσδιόριστο, πλημμυρισμένο από την ανασφάλεια και το φόβο του αύριο. Ο κόσμος που ανοίγεται μπροστά τους, μετά από αυτό που έχουν βιώσει στην οικογένεια, τους φαίνεται τελείως διαφορετικός, όπου το βασικό στοιχείο το οποίο επικρατεί είναι το άγνωστο.
Αυτό το νέο “κόσμο” όπου το κέλυφός της οικογένειας που έχει διαρραγεί αποκαλύπτει μη εκπληρώνοντας το προστατευτικό του ρόλο, πρέπει οι γονείς, ο καθένας από την μεριά του, να το ανακατασκευάσει και να προσπαθήσει να ασφαλίσει εκ νέου το παιδί του. Το άγνωστο που νιώθουν ότι τα περιμένει χρειάζεται να προβληθεί και να επαναπροσδιοριστεί, να περιγραφεί με τρόπο τέτοιο ώστε το παιδί να αισθανθεί εκ νέου ότι το οικογενειακό κέλυφος είναι εδώ και δεν έχει διαρραγεί, πράγμα που σημαίνει ότι η προστασία και η ασφάλεια δεν το έχουν εγκαταλείψει. Αυτό, ξέχωρα, από όλα τα άλλα, είναι το σημαντικό στοιχείο που πρέπει να προσέξουν οι γονείς οι οποίοι πήραν την απόφαση να χωρίσουν.
Αυτό λοιπόν που ο κάθε γονέας χρειάζεται να κάνει σε αυτή την περίπτωση, από μόνος του, αλλά και σε συνεργασία με τον άλλον, στο βαθμό που γίνεται, είναι να δημιουργήσει ένα πλέγμα ασφαλείας, έτσι ώστε να εμποδίσει, όσον το δυνατό περισσότερο την εξάπλωση αυτών των συναισθημάτων και να προσπαθήσει την αντικατάστασή τους, μεταδίδοντας την αίσθηση ότι, η φυσιολογική του εξέλιξη του παιδιού δεν θα ανακοπεί, αλλά αντιθέτως θα προσπαθήσουν να αναπτυχθεί όσο το δυνατόν με καλύτερους όρους, τόσο για το ίδιο, όσο και για τους ίδιους. Το πλέγμα ασφαλείας για το παιδί ήδη θα επιτευχθεί από τον τρόπο που η απόφαση του χωρισμού θα ανακοινωθεί στα παιδιά και τις επιμέρους λεπτομέρειες τις καινούργιας τους ζωής.
Η ανακοίνωση
Η ανακοίνωση της απόφασης χωρισμού αποτελεί το πρώτο βασικό βήμα το οποίο αφορά όλη την οικογένεια. Αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο και ο τρόπος που θα γίνει παίζει καθοριστικό ρόλο στην μετέπειτα εξέλιξη των καταστάσεων. Για να μπορέσουν όμως οι γονείς να είναι ξεκάθαροι απέναντι στα παιδιά τους, καλό είναι να είναι ξεκάθαροι πρώτα μεταξύ τους. Θα χρειαστεί λοιπόν να έχουν συζητήσει τις λεπτομέρειες της απόφασής τους πριν φτάσουν μπροστά σε αυτά. Να έχουν προσπαθήσει να μείνουν σύμφωνοι στο τι θα πουν πριν κάνουν αυτή την ανακοίνωση.
Αυτό σημαίνει να δώσουν τον χρόνο στον εαυτό τους, ώστε να προετοιμαστούν. Μόνο μέσα από μια καλή προετοιμασία μπορούν να είναι σε θέση να εξηγήσουν στα παιδιά τι συμβαίνει και γιατί, αποφεύγοντας τον πανικό και καθησυχάζοντας τα. Το πιο σωστό λοιπόν είναι η απόφαση του χωρισμού να ανακοινωθεί, πριν ο χωρισμός λάβει σάρκα και οστά και να είναι σε θέση να ξεδιαλύνει ερωτήματα που μπορούν να υπάρξουν για τα παιδιά και όχι να δημιουργήσει καινούργια και αξεπέραστα.
Η ανακοίνωση χρειάζεται να γίνει μπροστά σε όλα τα μέλη της οικογένειας και όχι αποσπασματικά, έτσι ώστε να μην δημιουργηθούν παρεξηγήσεις. Χρειάζεται οι γονείς να χρησιμοποιήσουν ένα λεξιλόγιο το οποίο είναι προσαρμοσμένο στην ηλικία τους. Να αναφερθούν σε λεπτομέρειες που έχουν να κάνουν τόσο με τα πρακτικά θέματα , όσο και τα συναισθηματικά. Να είναι πιο καθησυχαστικοί δίνοντας ένα ασφαλές πλαίσιο της καινούργια κατάστασης και αυτό θα επιτευχθεί αν τονίσουν περισσότερο αυτό που δεν θα αλλάξει, αυτό που θα μείνει αναλλοίωτο από το χωρισμό.
Αυτά που δεν θα αλλάξουν είναι σημαντικά να τονιστούν στο βαθμό που αποτελούν στοιχεία της καινούργιας τους ζωής τα οποία “έρχονται” από το “παρελθόν”. Δηλαδή αποτελούν τα σταθερά σημεία αναφοράς τους για να μπουν πιο εύκολα και να δεχτούν αυτή την μεταβατική περίοδο.
Επίσης κατά την διάρκεια της ανακοίνωσης μπορούν οι γονείς να μιλήσουν για την σχέση τους, για τις ωραίες στιγμές της, αλλά και για τις δυσκολίες, οι οποίες φαίνεται ότι δεν μπόρεσαν να τις ξεπεράσουν και σαν μόνη λύση τους απόμεινε ο χωρισμός. Θα πρέπει να τονιστεί ότι ο χωρισμός δεν αποτελεί “το τέλος του κόσμου” αλλά το ξεκίνημα ενός καινούργιου όπου η σχέση γονέα-παιδιού δεν θα διαταραχθεί, αλλά θα προσέξουν να μείνει όσο το δυνατόν ανέπαφη από την απόσταση που θα πάρουν οι δύο πρώην σύζυγοι.
Δηλαδή θα πρέπει να τονιστεί ότι μπορεί η συναισθηματική σχέση των γονέων να αλλάξει, αλλά δεν θα αλλάξει η σχέση προς τα παιδιά τους. Αυτό θα τα βοηθήσει στο βαθμό που οι γονείς έχουν καταλάβει ότι οι συμμαχίες οι οποίες είχαν δημιουργηθεί στην οικογένεια πριν από το χωρισμό δεν έχουν βοηθήσει τα παιδιά, αλλά αντίθετα τα έμπλεξαν στην σχέση των γονέων, και ότι θα πρέπει να τερματιστεί. Ο χωρισμός μπορεί να βοηθήσει σε αυτή την κατεύθυνση επειδή ο κάθε γονέας θα μπορεί να εκφράσει την παρουσία του με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που είχε υιοθετήσει μέσα στην οικογένεια κάτω από την επίβλεψη και την κριτική του άλλου γονέα. Άρα η σχέση του παιδιού μπορεί ν’ αλλάξει προς το καλύτερο μετά το χωρισμό.
Επίσης χρειάζεται να τονιστεί αρκετά ξεκάθαρα ότι τα παιδιά δεν είναι υπεύθυνα για αυτό που συμβαίνει. Ότι χωρισμός αφορά τους γονείς και όχι αυτά. Ότι η απόφαση έχει σχέση με την δική τους διαφορετικότητα και μη συμφωνία. Είναι προϊόν της δικής τους σχέσης του τρόπου που εξελίχτηκε και το μόνο πράγμα που τους ενδιαφέρει είναι η καλύτερη προσαρμογή των παιδιών σε αυτή την κατάσταση.
Επίσης όσον αφορά την ανακοίνωση ίσως, να μην πρέπει οι γονείς πουν τα πάντα στα παιδιά με την πρώτη. Δηλαδή να μπουν σε λεπτομέρειες, αυτό εξαρτάται από την κατάσταση και την ψυχολογία των παιδιών. Μπορεί μερικά παιδιά να μην μπορούν να προσαρμοστούν εύκολα σε αυτή την ιδέα. Άρα θα χρειαστεί να τα προσεγγίσουν διαφορετικά. Να τους ανακοινώσουν αποσπασματικά, και να κάνουν αργότερα μικρές συζητήσεις, ξεδιαλύνοντας επιμέρους θέματα. Έτσι και αλλιώς όσο προσεκτικοί και να είναι οι γονείς, όλο και κάτι θα χρειάζεται περισσότερο εξήγηση. Βέβαια το θέμα του χωρισμού θα είναι ένα θέμα που ποτέ δεν εξαντλείται με μια ανακοίνωση, θα αποτελεί το περιεχόμενο του διαλόγου ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας για αρκετό καιρό.
Ένα άλλο στοιχείο το οποίο είναι πολύ σημαντικό να έχουν υπ’ όψιν οι γονείς, είναι να μην αφήνουν τα παιδιά να πληροφορούν τους άλλους, όπως είναι το σχολείο, οι φίλοι, ή η ευρύτερη οικογένεια για το τι συμβαίνει στην οικογένεια τους. Δεν είναι δική τους δουλειά… και το χειρότερο να μην πληροφορηθούν για το χωρισμό από άλλους, όπως αδέλφια ή άλλους συγγενείς.
Επειδή ο χωρισμός στην μικρή μας χώρα είναι επενδυμένος με ενοχή για όλα τα μέλη της οικογένειας, καταρχάς οι ίδιοι οι γονείς πρέπει να κάνουν μια προσπάθεια ξεπεράσματος της. Δηλαδή να αποδεσμευτούν από τις κοινωνικές αναπαραστάσεις του χωρισμού, όπου επικρατεί η έννοια, όπως αναφέραμε, της ανασφάλειας και της μοναξιάς, να «αρνηθούν» τις εικόνες τις «δυστυχίας» και της «αποτυχίας» του χωρισμένου, έτσι ώστε η ενοχή να υποχωρήσει και την θέση της να πάρει η πραγματικότητα ενός καινούργιου πεδίου ενεργητικότητας για το κάθε γονέα για κάτι καινούργιου και πιο δημιουργικό για εκείνον και τα παιδιά του. Μόνο αν οι γονείς ξεπεράσουν την ενοχή της «αποτυχίας» θα μπορέσουν να βοηθήσουν τα παιδιά τους. Θα μπορέσουν να τα βοηθήσουν όταν δεν αισθάνονται μειονεκτικά μπροστά στους άλλους από αυτό το γεγονός . Στην ουσία όταν οι γονείς φθάνουν μπροστά στο χωρισμό, σημαίνει ότι πολέμησαν πολύ με την ενοχή, πριν από αυτόν και η απόφασή τους δηλώνει ότι την έχουν εν μέρη ξεπεράσει. Αυτή η προσπάθεια δημιουργεί μια καλύτερη κατάσταση για αυτούς και τα παιδιά τους.
Τα συναισθήματα
Η ανακοίνωση του χωρισμού, σε ένα πρώτο χρονικό διάστημα, μπορεί να δημιουργήσει ένα συναισθηματικό χάος στα παιδιά. Θλίψη, θυμός, ενοχή, ανησυχία ένταση ή αδιαφορία, ένα συναισθηματικό μπέρδεμα. Μπορεί να λειτουργήσει σαν ένα σοκ για αυτά. Οι γονείς καλούνται λοιπόν να είναι έτοιμοι να δεχτούν τα συναισθήματα και την συμπεριφορά τους μετά από αυτή την ανακοίνωση. Συναισθήματα τα οποία αποτελούν μια φυσιολογική αντίδραση και σαν τέτοια πρέπει να ερμηνευτούν από αυτούς, ακόμα και αν η συμπεριφορά τους γίνει απότομη ή επιθετική. Χρειάζεται να “δουν” αυτή την συμπεριφορά σαν μια προσπάθεια να αποφορτίσουν την εσωτερική τους ένταση. Σαν μια προσπάθειά να συνειδητοποιήσουν το τέλος μια κατάστασης και το ξεκίνημα μιας νέας. Δηλαδή αποτελούν προσπάθεια αποδοχής της νέας πραγματικότητας. Αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο για κανένα, πόσο για τα παιδιά. Τα παιδιά μετά από μια ανακοίνωση βρίσκονται σε μια ρευστή κατάσταση και μόνος ίσως τρόπος να αντιδράσουν είναι αυτός.
Ο γονέας λοιπόν καλείται να αποδεχτεί τον πόνο του παιδιού του, επιτρέποντας του να εκφράσει το συναίσθημά του, γνωρίζοντας ότι το παιδί θα το κάνει μόνο όταν του το επιτρέψει. Που σημαίνει πιο απλά ότι σε αυτή την κατάσταση ο γονέας πρέπει να ανοιχτός να “ακούσει”, να αισθανθεί, να συναισθανθεί. Χρειάζεται να κατανοήσει ότι του προσφέρεται, μέσα από το χωρισμό, μια ακόμα ευκαιρία να δημιουργήσει – αν δεν το έχει κάνει μέχρι τώρα – μια νέα σχέση εμπιστοσύνης μαζί του. Με αυτό τον τρόπο λειτουργίας, ο γονέας δηλώσει ξεκάθαρα ότι είναι εκεί “παρόν” ακόμα και μετά από το χωρισμό και περισσότερο από πριν. Η παρουσία του βοηθάει το παιδί να υιοθετήσει πιο γρήγορα και εύκολα μια νέα μορφής “τάξης” μέσα του.
Η φωτογραφία είναι πίνακας του ζωγράφου “Mwamba Mulangala”
Τα όρια
Ο χωρισμός έρχεται να διαταράξει τις αναφορές τους παιδιού είτε αυτές έχουν σχέση με το χρόνο, είτε με το χώρο. Δημιουργεί καινούργια δεδομένα τα οποία φαίνονται απειλητικά και πρωτόγνωρα, κάτι που μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα. Από την στιγμή που το παιδί θα αναγκαστεί να βλέπει ξεχωριστά τους γονείς του, θα αλλάξει χώρο διαμονής καθώς ο χρόνος του θα διανεμηθεί με διαφορετικό τρόπο. Αυτή η κατάσταση δημιουργεί ένα επιπλέον στρες, μια ανησυχία καθώς αρνήσεις και αντιδράσεις πολλές φορές βίαιες, που σημαίνει ότι χρειάζεται μεγάλη ψυχική δύναμη για να προσαρμοστεί στις καινούργιες καταστάσεις.
Για τους παραπάνω λόγους οι γονείς χρειάζεται να δεχτούν το χρόνο προσαρμογής του παιδιού στις καινούργιες καταστάσεις και για να επιτευχθεί αυτό χρειάζεται να είναι ξεκάθαροι όσον αφορά την οργάνωση και να αποφεύγουν τις βιαστικές αλλαγές.
Η υποχρέωση
Τα παιδιά μέσα στην οικογένεια πάντα ανησυχούν για τους γονείς τους. Ενδιαφέρονται για το πως νιώθουν και τι τους πειράζει ή τους ευχαριστεί και πολλές φορές τους “αναλαμβάνουν”, τους προσέχουν. Σε μια κατάσταση όπως είναι ο χωρισμός η ανησυχία τους για αυτούς μπορεί να μεγαλώνει και να ψάχνουν τον τρόπο που θα τους βοηθήσουν, έτσι ώστε να υιοθετούν συμπεριφορές οι οποίες δεν τους αρμόζουν.
Νιώθουν μια υποχρέωση απέναντί τους και τους προσέχουν σαν να είναι μικρά παιδιά. Δηλαδή γίνονται πιο περιποιητικοί, πιο ευγενικοί και υποχωρητικοί, κάτι που είναι αποδεχτό ,αλλά αν μια τέτοια συμπεριφορά εγκαθίσταται για πολύ χρόνο δεν είναι καθόλου καλό. Επίσης πολλά παιδιά σπεύδουν να αντικαταστήσουν για τον γονιό, τον σύντροφο που λείπει. Παρόμοιες καταστάσεις δηλώνουν την ανάληψη ενός ρόλου – αυτού του ενήλικα – ο οποίος δεν τους ανήκει. Μια τέτοια κατάσταση μεγαλώνει τις ενοχές των παιδιών απέναντι στο γονέα και δεν τους επιτρέπει να αναπτυχθούν αρμονικά και να αυτονομηθούν.
Καλό είναι λοιπόν να αναφερθούν οι γονείς στις διαφορές ανάμεσα στους ενήλικες και τους ανήλικους όσον αφορά τις υποχρεώσεις και τις υπευθυνότητες του καθένα. Να αναγνωρίσουν την προσπάθεια βοήθειας τους, αλλά να τους τονίσουν ότι αυτοί το μόνο που χρειάζονται είναι να κρατήσουν την θέση τους σαν παιδιά.
Τέλος επειδή και για το γονιό ο χωρισμός, όπως αναφέραμε, είναι μια δύσκολη περίοδο δεν πρέπει και ο ίδιος να υποτιμήσει τις δυσκολίες που συναντά καθώς και την ανάγκη του να εκφράσει τα συναισθήματα του, τις ανησυχίες και τους φόβους του, οι οποίες μπορεί να το κάνουν να μιλήσει στα παιδιά του, πριν λοιπόν απευθυνθεί σε αυτά, χωρίς να το καταλάβει, καλό είναι να συναντήσει κάποιο ειδικό για να μιλήσει μαζί του και να αισθανθεί πιο ήρεμος και σίγουρος για τις πράξεις του.
Η πίστη
Ο χωρισμός οδηγεί τα παιδιά σε μια θέση ανάμεσα στους δυο γονείς, θέση που δεν είναι καθόλου άνετη. Ο καθένας μπορεί να του ζητά να είναι πιστός σε αυτόν. Όταν λοιπόν οι γονείς δεν διατηρούν μια καλή σχέση μετά το χωρισμό τα παιδιά βρίσκονται στην μέση μιας αντιπαλότητας την οποία δεν την έχουν διαλέξει και είναι ανυπόφορη, γεμίζοντας τα με ενοχές.
Εάν λοιπόν ένα παιδί, πριν από το χωρισμό, δεν μπορεί να επενδύσει στην σχέση με τον κάθε γονέα, λόγω του άλλου και της επίδρασής του, μετά από αυτόν μπορεί να αποκοπεί οριστικά. Είναι πάρα πολύ σημαντικό οι γονείς να μην κριτικάρουν το πρώην σύζυγο τους στα παιδιά διότι υποδαυλίζουν τον διχασμό μέσα τους, δημιουργεί την συναισθηματική αποκοπή από τους γονείς και δεν τα βοηθά καθόλου στην διαμόρφωση της ταυτότητας τους.
Το παιδί έχει ανάγκη να αγαπά και να υπάρχει και με τους δύο γονείς είτε μέσα στην οικογένεια είτε μετά τον χωρισμό. Αυτό πρέπει να το καταλάβουν διότι μόνο αν του επιτραπεί αυτό μπορεί να αισθανθεί ασφάλεια και εμπιστοσύνη απέναντί τους και η πράξη του χωρισμού να γίνει λιγότερο επώδυνη και περαστική. Άρα για να αισθάνεται καλά και με τους δύο θα πρέπει να το αφήσουν απ’ έξω από τις διαφορές τους. Εάν δεν γίνεται ας του δώσουν την ευκαιρία να απευθυνθεί και να μιλήσει για αυτό που το απασχολεί, σε κάποιο ειδικό.
Επικοινωνία
Πολλές φορές οι γονείς μετά το χωρισμό δεν μιλάνε μεταξύ τους και χρησιμοποιούν τα παιδιά τους για να μεταφέρουν τις πληροφορίες που ο καθένας έχει ανάγκη για να λειτουργεί σωστά. Αυτή η κατάσταση είναι πολύ οδυνηρή για τα παιδιά, ακόμα και αν τους παρέχει μια περίοπτη θέση. Ακόμα και αν τα κάνει βασικούς παράγοντες ανάμεσα στους γονείς, προσδίδοντας τους μια θέσης σημαντικής όχι όμως για αυτά. Μια παρόμοια θέση του μεσάζοντα τα αποσπά από την ζωή τους και τα κάνει να αναλαμβάνουν, όπως ήδη έχουμε τονίσει, ένα βάρος που δεν αρμόζει σε όποια ηλικία και αν είναι, διότι δεν είναι δικό τους.
Για το λόγο αυτό οι γονείς πρέπει να θέσουν σε ενέργεια ένα τρόπο επικοινωνίας για θέματα που αφορούν τα παιδιά, (σχολείο, γιατρούς, διακοπές, χρήματα) ανάμεσα σε αυτούς τους δύο, αποφεύγοντας την συμμετοχή τους. Έτσι ώστε να μην κάνουν τα παιδιά διαμεσολαβητές επιδίδοντας αποστολές να εκτελέσουν.
Σήμερα ακόμα και αν οι διαζευγμένοι γονείς δεν θέλουν να μιλήσουν υπάρχουν άλλα μέσα ηλεκτρονικά να τους βοηθήσουν, ή και αν αυτά δεν μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν… ας βρουν ένα άλλο πρόσωπο παρά τα παιδιά.
Η επανένωση
Πολύ χρόνο μετά από το χωρισμό τα παιδιά θέλουν οι γονείς τους να επανενωθούν. Έτσι από την πρώτη στιγμή μπορούν να φανταστούν διάφορες στρατηγικές για να τους φέρουν πιο κοντά. Μπορεί να κάνουν διάφορα πράγματα για να τραβήξουν την προσοχή με στόχο την επανένωση. Ακόμα και να δημιουργήσουν επικίνδυνες καταστάσεις, για τον εαυτό τους, με σκοπό να τραβήξουν την προσοχή και να πετύχουν την επανένωση.
Όσο λοιπόν οι γονείς δεν τελειώνουν οριστικά τον γάμο τους τόσο τα παιδιά τους ελπίζουν στην επανένωση τους. Είναι πολλοί γονείς οι οποίοι ενώ έχουν επενδύσει σε άλλες σχέσεις δεν παίρνουν διαζύγιο και αφήνουν να επικρέμαται για τα παιδιά τους μια επανένωση η οποία δεν πραγματώνεται ποτέ.
Στην ουσία οι γονείς πρέπει να βοηθήσουν τα παιδιά τους να βγουν από αυτό το φανταστικό κόσμο της επανένωσης. Για να το πετύχουν αυτό πρέπει οι ίδιοι να είναι ξεκάθαροι με τον χωρισμό τόσο όσον αφορά τα λόγια, όσο και τις πράξεις.
Ο γονέας ακόμα μια φορά
Τέλος θα επιστρέψουμε στο γονέα για να κλείσουμε αυτό το άρθρο θέλοντας να επαναλάβουμε κάτι που είναι σημαντικό για αυτούς. Είναι πολύ φυσικό μετά από ένα χωρισμό να αισθάνονται μια ρευστότητα μια αποσταθεροποίηση, ένα μεγάλο άγχος και μια τεράστια ευθύνη απέναντι στα παιδιά τους και την νέα τους ζωή. Είναι λογικό να αναρωτιόνται, περισσότερο από ποτέ για το μέλλον τους και πως θα το ορίσουν εκ νέου και με καλύτερη διαχείριση.
Έτσι καλό είναι οι γονείς που οδηγούνται στο χωρισμό να επισπευτούν ένα «ειδικό» Εκεί θα δοθεί η ευκαιρία στον καθένα να εκφράσει τόσο την θέση του όσο τις ανησυχίες και τους φόβους του και θα οργανώσουν από κοινού την καινούργια πραγματικότητα που αφορά αυτούς και τα παιδιά τους, το χωρισμό. Επίσης βγαίνοντας από ένα γάμο, όπως αναφέραμε παραπάνω, ο γονέας τις περισσότερες φορές τον ακολουθεί το αποτυχίας, ης ματαιότητας, και μια απώλεια νοήματος και μια ανάγκη να επαναπροσδιοριστεί σαν άτομο και ταυτότητα. Και σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται να δώσει το δικαίωμα στον εαυτό του να μιλήσει, να απευθυνθεί σ’ ένα «ειδικό». Να προσφέρει στον εαυτό του την δυνατότητα να βγει από αυτή την κατάσταση, να προβάλει καινούργιους στόχους και να οργανώσει τα επόμενα βήματα με μεγαλύτερη σιγουριά και αποτελεσματικότητα.
Εάν ο γονέας φαίνεται, αλλά και είναι, πιο σίγουρος για τον ίδιο και το μέλλον του, τότε θα μεγαλώσει η εμπιστοσύνη για το ρόλο που κατέχει, πράγμα που θα βοηθήσει τον ίδιο και τα παιδιά του στα επόμενα σημαντικά βήματα μετά το χωρισμό.
Κερεντζής Λάμπρος
Ψυχολόγος – Ψυχοπαιδαγωγός
Οικογενειακός Θεραπευτής
Μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Συστημικής Θεραπείας (ΕΛΕΣΥΘ)
Σύνδεσμοι