Το αίσθημα της ευθύνης δεν σημαίνει απαραίτητα και την αποδοχή της ευθύνης μας απέναντι σε ότι μας συμβαίνει στη ζωή μας. Η ευθύνη αντανακλά οπωσδήποτε τη γνώση του εαυτού μας και την τοποθέτησή μας απέναντι στους άλλους και στο πως διαχειριζόμαστε κατά καιρούς τα γεγονότα , είτε αυτά είναι μικρά κι ασήμαντα είτε είναι μεγάλα και σοβαρά.
Το πιο σημαντικό στάδιο στη λήψη των ευθυνών μας είναι η αναγνώρισή τους και η αποδοχή τους από τον ίδιο μας τον εαυτό. Στις ανθρώπινες σχέσεις είτε πρόκειται για οικογενειακές είτε φιλικές είτε ερωτικές, ο αριθμός των ατόμων που εμπλέκονται κάθε φορά είναι απαραίτητα ο αριθμός δύο. Κανένας δεν μπορεί να τσακωθεί μόνος του, έστω κι αν τσακώνεται καμιά φορά με τον ίδιο του τον εαυτό.
Καθώς οι σχέσεις των ανθρώπων είναι δυαδικές, όποτε δεν αναλαμβάνουμε το δικό μας μερίδιο ευθύνης, μειώνουμε ή εκμηδενίζουμε την ικανότητά μας να βλέπουμε – αντικρύζουμε τους ενδότερους φόβους μας και τις ανασφάλειές μας και “βολευόμαστε” στην όποια κατάσταση, αδυνατώντας να πάρουμε θέση και να λάβουμε τις σωστές αποφάσεις για τη ζωή μας κάθε φορά. Όταν όλοι μας φταίνε, από τους γονείς μας, τα παιδιά μας ή τον σύντροφό μας, το κράτος, μέχρι τους συναδέλφους μας στη δουλειά μας, θα πρέπει να αναρωτηθούμε πρωταρχικά που βρισκόμαστε εμείς μέσα σε όλα αυτά και να ρωτήσουμε τον εαυτό μας πως επιτρέψαμε σε όλους αυτούς κάθε φορά να μας διαχειριστούν ή να μας εκμεταλλευτούν ή να μας υποτιμήσουν κλπ. Αυτός που αναλαμβάνει την ευθύνη του εαυτού του δεν μπορεί να κατηγορεί τους άλλους για κάθε του πρόβλημα για ότι συμβαίνει και για ότι αισθάνεται. Από την άλλη, το να αναλαμβάνει κάποιος την ευθύνη του εαυτού του δεν σημαίνει να κατηγορεί συνεχώς τον εαυτό του και να τον θυματοποιεί ή να τον τιμωρεί συνεχώς για ότι κι αν γίνεται γύρω του.
Η ανάληψη της προσωπικής μας ευθύνης γίνεται μόνο με αυτοκριτική, αναλύοντας τα γεγονότα με κριτική ματιά και σκέψη, με την ωριμότητα της στιγμής. Συναισθήματα όπως η πικρία, ο θυμός ή το αίσθημα της εκδίκησης για ότι ή όποιους μας πλήγωσαν και μας πόνεσαν σημαίνει ότι δεν έχουμε αναλάβει τις δικές μας ευθύνες ακόμη, όπως θα έπρεπε. Θα πρέπει να αναρωτηθούμε τι είναι αυτό που δεν κάνουμε εμείς σωστά ή αν έχουμε λάθος προσδοκίες από τυος άλλους που μας απογοητεύουν και να θυμόμαστε ότι εμείς δεν είμαστε υπεύθυνοι για τις πράξεις των άλλων , παρά μόνο για τις δικές μας πράξεις. Επειδή εμείς θα κάναμε για τους άλλους κάτι αυτονόητο για εμάς , δεν σημαίνει ότι και οι άλλοι σκέφτονται το ίδιο ή μπορούν να κάνουν τα ίδια πράγματα ή να νιώσουν τα ίδια συναισθήματα. Μόλις το αντιληφθούμε αυτό θα πάψουμε να έχουμε προσδοκίες από τους άλλους. Ο καθένας μας δίνει ότι έχει μέσα του, αυτό είναι η μεγαλύτερη παραδοχή που υπάρχει και ισχύει για όλους μας ανεξαιρέτως. Εφόσον καταλάβουμε ότι η ευθύνη του καθενός μας είναι αποκλειστικά δική του υπόθεση, θα καταλάβουμε ότι δεν μπορούμε να αναλαμβάνουμε και κανενός άλλου την ευθύνη ακόμη και αν πρόκειται για τα ίδια μας τα παιδιά που θέλουμε να προστατεύσουμε. Οι ώριμοι άνθρωποι κάνουν και αυτοί λάθη και μπορεί να έχουν και αυτοί μεγάλες προσδοκίες ή ακόμη ακόμη και τοξικές συμπεριφορές που πρέπει να αντιληφθούν και να διορθώσουν.
Η ευθύνη λοιπόν στις ανθρώπινες σχέσεις ισούται με τη ευθύνη του εαυτού μας επί δύο, δηλαδή η ευθύνη είναι μοιρασμένη σε δύο τουλάχιστον άτομα, ή τόση όση τα άτομα που εμπλέκονται στη σχέση, χωρίς να είναι απαραίτητα ισότιμη.
Κι ακόμη, θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι τα συναισθήματά μας οφείλουμε να τα εκφράζουμε, είτε είναι θετικά είτε είναι αρνητικά, καθώς αν δεν το κάνουμε πληγωνόμαστε περισσότερο και ωριμάζουμε λιγότερο. Αν δεν το κάνουμε καταδικάζουμε τους εαυτούς μας σε απόγνωση, αταξία και χάος.
Η ενδυνάμωση του εαυτού μας απαιτεί εσωτερική τάξη και επίγνωση, ώστε να προχωρήσουμε παρακάτω τη ζωή μας με καλύτερες συνθήκες και προοπτικές.
Η θέληση δεν είναι, παρά το πρώτο βήμα. Το δεύτερο βήμα είναι το θάρρος και η έλλειψή του συχνά επισκιάζει το πρώτο, καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τους εαυτούς τους από δειλία ή φόβο για το άγνωστο μέλλον, αγνοώντας ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο για την επόμενη μέρα, ούτε η ίδια αυτή καθεαυτή. Ας καταλάβουμε ότι δεν είναι όλοι οι άνθρωποι συμβατοί μεταξύ τους ακόμη και μέσα στην ίδια οικογένεια κι ας σεβαστούμε εαυτούς και αλλήλους μέσα από τις επιλογές μας και τις επιλογές τους κάθε φορά.
Κι ας θυμόμαστε ότι ειδικά στις ερωτικές μας σχέσεις, θα πρέπει να υπάρχει ψυχική, συναισθηματική και σωματική συμβατότητα και εκτιμώντας το αυτό από την αρχή της δημιουργίας τους, διαφορετικά ας αναλάβουμε την ευθύνη από την πρώτη στιγμή κι ας πάμε προχωρήσουμε παρακάτω κι ας μας κυριεύουν τα συναισθήματά μας πολλές φορές και χάνουμε τον έλεγχο. Άλλωστε, όπως έλεγε κι ο Χόρχε Μπουκάι, δεν είμαστε υπεύθυνοι για τα συναισθήματά μας αλλά είμαστε υπεύθυνοι για το τι κάνουμε με αυτά!
