Μερικοί από εσάς ίσως να αναρωτιέστε τι είναι η γιόγκα, ενώ κάποιοι άλλοι μπορεί να την έχετε ήδη δοκιμάσει και να έχετε ήδη διαμορφώσει την άποψη σας. Συναντήθηκα με την Χρύσα Χόνδρου στον Άλιμο, η οποία καθοδηγεί διάφορα είδη πρακτικής γιόγκα, όπως Ashtanga Yoga, Vinyasa Yoga και Prenatal Yoga, έτσι ώστε να μου μιλήσει για την άσκηση, να εξηγήσει τι πρόκειται να περιμένει κάποιος από αυτή την πρακτική, καθώς και να λύσει κάθε απορία μου.
Ποιος ο σκοπός της Γιόγκα και ποια τα οφέλη του.
Η γιόγκα είναι μια αρχαία ινδική πρακτική που σαν στόχο έχει την ένωση του σώματος, του πνεύματος και του νου! Κατά τον αρχαίο Ινδό φιλόσοφο Patanjali, η γιόγκα είναι η παύση των διακυμάνσεων του νου. Μέσα από την πρακτική της γιόγκα, παύουμε σταδιακά να ταυτιζόμαστε με τις σκέψεις μας και με τα συναισθήματα μας και αρχίζουμε να γινόμαστε παρατηρητές αυτών. Να τα αντιλαμβανόμαστε, χωρίς ωστόσο να τους επιτρέπουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα να μας επηρεάζουν.
Υπάρχει μια έννοια στην γιόγκα που λέγεται samskara. Η λέξη αυτή αναφέρεται στις εντυπώσεις που δημιουργούνται με την πάροδο του χρόνου στο νου ενός ανθρώπινου όντος υπό κάποιες συνθήκες και μέσα από κάποιες δράσεις ή εμπειρίες που ο ίδιος ο άνθρωπος έχει λάβει. Κάποιος ίσως να το κατανοήσει καλύτερα εάν χρησιμοποιηθεί η λέξη πεποίθηση. Ουσιαστικά μια πεποίθηση είναι μια επαναλαμβανόμενη σκέψη επί μεγάλου χρονικού διαστήματος μέχρι που κάποια στιγμή απλώς γίνεται συνήθεια. Αυτό είναι η πεποίθηση ή αλλιώς samskara. Είναι λοιπόν οι samskaras – πεποιθήσεις “καλές” ή “κακές” ; Εάν σκεφτεί κανείς πως το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων κατά την διάρκεια της καθημερινότητας του κάνει αρνητικές σκέψεις, το πιθανότερο είναι αυτές οι σκέψεις κάποια στιγμή να παγιωθούν στο υποσυνείδητο πλέον κομμάτι του εγκεφάλου και να χαρακτηριστούν ως αρνητικές πεποιθήσεις ή αρνητικές samskaras. Θετικές samskaras σαφώς και μπορεί κανείς να δημιουργήσει αντίστοιχα, εστιάζοντας σε θετικές σκέψεις και άρα έχοντας σαν αποτέλεσμα θετικές πεποιθήσεις και τελικά θετικές εμπειρίες στην πραγματικότητα που δημιουργεί.
Βασικός σκοπός λοιπόν της γιόγκα είναι να ησυχάσουμε το νου από όλες τις σκέψεις που καθημερινά βομβαρδίζεται και να καταφέρουμε να βρούμε ένα εσωτερικό διάστημα ηρεμίας και γαλήνης. Κατ επέκταση, ηρεμία και γαλήνη σωματική, ψυχική, συναισθηματική και πνευματική. Να επιτευχθεί μια σύνδεση με τον ανώτερο μας εαυτό, με το θεϊκό μας κομμάτι…
Τα οφέλη της γιόγκα… Η λίστα είναι ατελείωτη, ας επικεντρωθούμε σε ορισμένα από αυτά.
Σε επίπεδο ύλης, σωματικά δηλαδή, η γιόγκα βελτιώνει την ευλυγισία ενός ανθρώπου, ενδυναμώνει και τονώνει τους μυς, βοηθάει στην απώλεια βάρους, προσφέρει ένα υγιές αναπνευστικό και κυκλοφορικό σύστημα μέσα από διάφορες τεχνικές αναπνοών και στάσεων. Η γιόγκα βελτιώνει πολύ την στάση του σώματος. Η λάθος στάση σώματος πολλές φορές είναι υπεύθυνη για σωματικούς πόνους στον αυχένα, στους ώμους, στη μέση ακόμα και στις αρθρώσεις. Μέσα από την πρακτική, αρχίζει κανείς να έρχεται σε άμεση επαφή με το σώμα του, να το αντιλαμβάνεται πολύ καλύτερα και υπό μια σωστή καθοδήγηση να είναι σε θέση να το τοποθετεί στην σωστή στάση και στην καθημερινότητά του. Έτσι και εφόσον έχει εξασφαλίσει μια σωστή στάση σώματος βελτιώνει σημαντικά, ίσως και εξαλείφει όλους εκείνους τους ενοχλητικούς σωματικούς πόνους.
Η γιόγκα μας βοηθάει να διατηρήσουμε υγιή την σπονδυλική μας στήλη. Φανταστείτε, υγιής σπονδυλική στήλη σημαίνει υψηλή ποιότητα ζωής. Εάν κάποιος δεν έχει συνειδητοποιήσει τη σπουδαιότητά της, αρκεί να αναλογιστεί πως είναι το μεγαλύτερο σε μέγεθος κομμάτι του φυσικού μας σώματος σε κάθετο άξονα και χάρη σε αυτό έχουμε την απαραίτητη υποστήριξη κυριολεκτικά για να περπατάμε, να κινούμαστε, να ζούμε. Ενεργειακά είναι το κομμάτι εκείνο στο οποίο ρέει η κοσμική ενέργεια και πάνω στην οποία βρίσκονται τα ενεργειακά μας κέντρα, τα λεγόμενα chakras μέσα από τα οποία περνάει αυτή η κοσμική ενέργεια έχοντας σαν στόχο την πνευματική αφύπνιση. Η κατάσταση της σπονδυλικής μας στήλης καθορίζει σε πολύ μεγάλο βαθμό την ποιότητα της υγείας μας. Μέσω της γιόγκα μας δίνεται η δυνατότητα να καλύψουμε όλο το εύρος κινήσεων της σπονδυλικής μας στήλης. Την κρατάμε “ζωντανή” και ενεργή με κάθε δυνατό τρόπο.
Τόσο οι αρθρώσεις όσο και τα οστά λαμβάνουν μεγάλα οφέλη μέσω της γιόγκα ώστε να διατηρούνται σε ένα υγιές επίπεδο. Οι αρθρώσεις κινούνται σε κάθε δυνατή κατεύθυνση και με μεγάλο εύρος και πάλι κινήσεων. Προλαμβάνονται με αυτόν τον τρόπο σε σημαντικό βαθμό τα αρθριτικά και πόνοι που μπορεί να υπήρχαν λόγω ακινησίας και αδράνειας. Τα οστά δυναμώνουν αρκετά και μάλιστα υπάρχουν κάποια είδη γιόγκα που εστιάζουν περισσότερο στην ενδυνάμωση των οστών λόγω της τεχνικής που χρησιμοποιούν. Δυναμώνοντας τα οστά, αποφεύγει σε μεγάλο βαθμό κανείς να προσβληθεί από την νόσο της οστεοπόρωσης και ιδίως οι γυναίκες που έχει στατιστικά αποδειχθεί πως προσβάλλονται 8 φορές περισσότερο από τους άντρες.
Μέσα από την γιόγκα βελτιώνει κανείς την συγκέντρωση και την ισορροπία του. Βοηθάει πολύ στην μείωση της αϋπνίας εάν κάποιος παρουσιάζει τέτοια θέματα, ο ύπνος σταδιακά γίνεται πιο βαθύς, βελτιώνεται και χαρακτηρίζεται από στοιχεία ηρεμίας.
Η αυτοπεποίθηση είναι κάτι επίσης που μπορεί κανείς να δουλέψει μέσα από την γιόγκα. Βλέπεις τον εαυτό σου να καταφέρνει κάτι που στο παρελθόν φάνταζε έως και ακατόρθωτο. Και φυσικά δεν αναφέρομαι μονάχα σε επίπεδο σωματικό ή ακόμα και στο να καταφέρει κανείς να επιτεύξει κάποια “δύσκολη” στάση. Αναφέρομαι στο κομμάτι αυτό που θα αρχίσεις να βλέπεις τα πράγματα που περνούν από μπροστά σου διαφορετικά. Αυτή η μαγική στιγμή που οι καταστάσεις πλέον είναι τόσο διαχειρίσιμες για εσένα. Οι ίδιες καταστάσεις που υπό άλλες συνθήκες απλώς θα πάγωνες μπροστά τους μην γνωρίζοντας πως να αντιδράσεις παρά μόνο θα εγκατέλειπες κάθε προσπάθεια με τα χειρότερα συναισθήματα γι αυτό που σε “βρήκε”. Σε αυτή την αυτοπεποίθηση αναφέρομαι.
Σε συναισθηματικό επίπεδο η γιόγκα βοηθάει πολύ στην καταπολέμηση του άγχους και του στρες. Ελαττώνει σημαντικά τα επίπεδα της κορτιζόλης η οποία είναι υπεύθυνη για τις στρεσογόνες καταστάσεις που βιώνουμε. Κρίσεις πανικού, δυσάρεστα συναισθήματα ενισχύονται μέσω της έκκρισης αυτής της ορμόνης. Η παραμονή για μεγάλο χρονικό διάστημα σε μια τέτοια κατάσταση και έχοντας ο οργανισμός ανεβάσει αρκετά τα επίπεδα αυτής της ορμόνης προκαλεί βλάβες σε όλα τα επίπεδα. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα είναι εποικοδομητικό για τον άνθρωπο και απαραίτητο μάλιστα να βρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση του fight or flight response και είναι εκεί ακριβώς που χρειάζεται να δράσει ο άνθρωπος προκειμένου να επιβιώσει από μια κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Π.χ του επιτίθεται ένα άγριο ζώο, χρειάζεται να τρέξει ή να παλέψει προκειμένου να σωθεί. Εκεί παύει να λειτουργεί το κομμάτι του εγκεφάλου που είναι δημιουργικό και αρχίζει να δρα το κομμάτι της επιβίωσης. Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι προγραμματισμένος με τέτοιο τρόπο ώστε να παραμένει σε αυτό το επίπεδο επιβίωσης για ένα μικρό χρονικό διάστημα διότι πάνω από αυτό το “επιτρεπόμενο” όριο, αρχίζει κυριολεκτικά να εκκρίνει ο οργανισμός ορμόνες βλαβερές όπως η κορτιζόλη με αποτέλεσμα όλες αυτές οι ουσίες να περνούν εσωτερικά στα ζωτικά μας όργανα, στα κύτταρα μας, σε ότι ζωντανό υπάρχει μέσα μας και να του απομυζεί ενέργεια. Σιγά σιγά το αποτέλεσμα είναι ο άνθρωπος να ασθενεί κάτω από ήπιες ή και πιο σοβαρές συνθήκες, αυτοάνοσα, άλλες παθήσεις που ορισμένες φορές δεν γνωρίζαμε καν πως υπάρχουν. Η γιόγκα βοηθάει πολύ μέσα από τεχνικές αναπνοών και μέσα από ασκήσεις διαλογισμού να μας ηρεμεί και να κρατάει αρκετά χαμηλά τα επίπεδα κορτιζόλης τις στιγμές που δεν είναι απαραίτητο. Μας διδάσκει δε, πως αυτό να το μεταφέρουμε και στην καθημερινότητά μας με αποτέλεσμα να μας βοηθάει να βιώνουμε πιο συχνά καταστάσεις ευζωίας και ευεξίας.
Και φυσικά από τα πολύ σημαντικά οφέλη αν και το άφησα για το τέλος είναι το πως η γιόγκα σε βοηθάει να ενισχύσεις την επίγνωσή σου σε σχέση με το τώρα σου. Να είσαι παρών, χωρίς να επιτρέπεις στο νου να ξεφεύγει στο παρελθόν ή στο μέλλον. Τουλάχιστον όχι με τέτοιο τρόπο ώστε να σου προκαλεί αρνητικά συναισθήματα. Συναισθήματα άγχους, ανησυχίας, προβληματισμών που σε φέρνουν στο επίπεδο που είχαμε αναφέρει παραπάνω. Υπάρχει μόνο το τώρα και αυτό το εξαιρετικό εργαλείο της γιόγκα, αυτό το δώρο που μας έχει δοθεί είναι ικανό να μας εκπαιδεύσει με έναν πολύ ομαλό τρόπο να εστιάζουμε στην στιγμή που ζούμε, να την απολαμβάνουμε όσο το δυνατόν περισσότερο. Ακόμα κα τις στιγμές που ίσως είναι πιο δύσκολο να τις απολαύσουμε, μαθαίνουμε πως να λειτουργούμε με έναν πιο ωφέλιμο για εμάς τρόπο. Μέχρι που κάποια στιγμή γίνεται από μόνο του πιο εύκολο, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Το να ζούμε το τώρα. Χωρίς να προσκολόμαστε στο παρελθόν και χωρίς να ανησυχούμε για το μέλλον. Κάτι που εμένα προσωπικά έχει βοηθήσει η γιόγκα να εξελίξω αρκετά σε καταστάσεις πιο δύσκολα διαχειρίσιμες είναι η εξής θετική δήλωση ” Όλα είναι καλά, έχω ακριβώς ότι χρειάζομαι τη δεδομένη στιγμή, βρίσκομαι ακριβώς εκεί που χρειάζεται να βρίσκομαι, τα πάντα γίνονται με τέτοιο θεϊκό τρόπο ώστε να ωφελήσουν το ανώτερο καλό μου”.
Μπορεί ο καθένας να κάνει Γιόγκα, έχει ηλικία η Γιόγκα;
O καθένας μπορεί να κάνει γιόγκα εάν και εφόσον το θελήσει. Σίγουρα όλοι μπορούν να δοκιμάσουν, ανεξάρτητα από τον σωματότυπο, ανεξάρτητα από την ηλικία. Η γιόγκα είναι για όλους.
Πόσα είδη Γιόγκας υπάρχουν;
Υπάρχουν αρκετά είδη γιόγκας. Από τα πιο διαδεδομένα είδη είναι τα παρακάτω.
α) Hatha Yoga/ Η Ηatha Yoga είναι το σημείο αναφοράς για τα περισσότερα είδη γιόγκας. Eπικεντρώνεται σε σωματικές ασκήσεις, τεχνικές αναπνοής και διαλογισμό με στόχο την πνευματική εξέλιξη.
β) Iyengar Yoga/ Πρόκειται για ένα είδος γιόγκα που εστιάζει αρκετά σε τραυματισμούς, εστιάζει πολύ στην ευθυγράμμιση του σώματος και γίνεται πάντα με την χρήση βοηθημάτων όπως ζώνες, τουβλάκια, κουβέρτες κλπ.
γ) Ashtanga Yoga/ Πρόκειται για ένα σύστημα γιόγκα που αποτελείται από 4 σειρές. Η κάθε σειρά περιέχει συγκεκριμένες στάσεις της γιόγκα και η κάθε μια σε προετοιμάζει για την επόμενη. Φυσικά ξεκινάει κανείς με την πρώτη σειρά και με εντατική πρακτική προχωράει στις επόμενες. Παραδοσιακά η Ashtanga Yoga και όπως έχει δοθεί από τον δάσκαλο της Ashtanga K.Pattabhi Jois είναι εξαήμερη πρακτική. Είναι αρκετά απαιτητική πρακτική αλλά όπως έλεγε και ο K.Pattabhi Jois είναι για όλους.
δ) Vinyasa Yoga/ Σε αυτό το είδος γιόγκα κάθε μάθημα μπορεί να είναι διαφορετικό σε σχέση με τις στάσεις. Κυριολεκτικά η λέξη vinyasa σημαίνει η σταδιακή πρόοδος που με τον κατάλληλο τρόπο και με ασφαλή τρόπο μεταφέρει τον ασκούμενο από το ένα σημείο στο επόμενο. Είναι ένας συνδυασμός κίνησης και αναπνοής ταυτόγχρονα.
ε) Bikram Yoga/ Η πρακτική αυτή πραγματοποιείται σε χώρο όπου η θερμοκρασία αγγίζει τους 41 βαθμούς και πραγματοποιούνται κάποιες σειρές από ασκήσεις μέσα σε 90 λεπτά.
στ) Restorative Yoga/ Πρόκειται για ένα πολύ ήπιο είδος γιόγκα. Αυτό το είδος σου δίνει την δυνατότητα να κατεβάσεις αρκετά τους ρυθμούς, σωματικούς, νοητικούς. Υπάρχουν αρκετές καθιστές ασκήσεις οι οποίες πραγματοποιούνται με βοηθήματα ώστε να οδηγείσαι ακόμα πιο εύκολα και πιο γρήγορα στο στάδιο της χαλάρωσης. Εδώ το μυικό σου σύστημα χαλαρώνει τελείως και αφήνει κάθε προσπάθεια. Δουλεύει αρκετά το κομμάτι που αφορά τους συνδετικούς ιστούς(ακόμα πιο βαθιά δηλαδή) φτάνοντας να επηρεάσει μέχρι και τα οστά. Κάποιος μπορεί με αυτή την τεχνική να δει πιο γρήγορα αποτελέσματα ίσως στην ευλυγισία διότι σε κάθε στάση μένουμε για περίπου 3 με 4 λεπτά. Καθώς παθητικά μένουμε σε κάθε στάση διεισδύουμε εις βάθος και η παραμονή σε αυτό έχει πιο άμεσα και πιο εύκολα αποτελέσματα.
ζ) Γιόγκα εγκυμοσύνης/ Οι μελλοντικές μανούλες μπορούν να ωφεληθούν πολύ σημαντικά από την πρακτική της γιόγκα τόσο σε νοητικό όσο και σε συναισθηματικό και σε σωματικό επίπεδο. Θα χαλαρώσουν,θα ηρεμήσουν, θα μάθουν πολύ ωραίες τεχνικές που μπορούν να εφαρμόσουν ακόμα και την ώρα του τοκετού ώστε να εξασφαλίσουν έναν ανώδυνο, όσο το δυνατόν τοκετό.
Ποιο είδος Γιόγκας είναι για τον κάθε άνθρωπο;
Το πιο φρόνιμο θα ήταν να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο συνειδητός ο κάθε άνθρωπος σε σχέση με το τι επιθυμεί να λάβει μέσα από την γιόγκα. Για παράδειγμα εάν κάποιος επιθυμεί κάτι πολύ ήπιο ενώ δεν έχει δοκιμάσει ποτέ ξανά στο παρελθόν γιόγκα και βρεθεί σε ένα μάθημα Ashtanga, το πιθανότερο είναι να μην θελήσει να ξαναδοκιμάσει μιας και η Ashtanga είναι πολύ δυναμική και έντονη πρακτική. Ένα μάθημα Hatha για έναν άνθρωπο αυτής της κατηγορίας θα ήταν μάλλον ιδανικό. Όπως και να χει εξερευνώντας τις ανάγκες μας, ρωτώντας τον εαυτό μας τι πραγματικά έχουμε ανάγκη να λάβουμε είναι βέβαιο πως η γιόγκα μέσα από όλα τα είδη που υπάρχουν θα καλύψει αν όχι όλους, τους περισσότερους ενδιαφερόμενους. Είμαστε σε θέση άλλωστε να μπορούμε να ερευνούμε μέσω διαδικτύου ώστε να λαμβάνουμε τις κατάλληλες πληροφορίες σχετικά με τις αναζητήσεις μας.
Θεραπεύει η Γιόγκα;
Αν θεραπεύει η γιόγκα; Εξαρτάται πως το αντιλαμβάνεται κανείς. Η προσωπική μου εμπειρία θα με έβαζε στην θέση να απαντήσω με καταφατικό τρόπο. Ναι! Σε επίπεδο σωματικό, συναισθηματικό, νοητικό, ψυχικό. Είμαι στην ευχάριστη θέση να έχω βιώσει σε αρκετά επίπεδα βελτίωση ακόμα και θεραπεία. Βελτίωση σε σωματικό επίπεδο με διάφορους πόνους στη μέση που είχα στο παρελθόν και έχουν ελαττωθεί σημαντικά μέσα από την πρακτική μου. Όζους στον θυρεοειδή μου που είχαν παρουσιασθεί και παρέμεναν για αρκετά χρόνια, έπειτα από κάποια χρόνια πρακτικής εξαλείφθηκαν τελείως. Το σώμα μου είναι πιο υγιές από ποτέ. Αυτό εξάλλου κανείς το νιώθει, δεν χρειάζονται πολλά επιχειρήματα. Βελτίωση επίσης σε νοητικό επίπεδο, στον τρόπο που πλέον σκέφτομαι στον τρόπο που αντιμετωπίζω τα πράγματα και τις καταστάσεις στη ζωή μου. Μέσα από τον θετικό τρόπο σκέψης, έλκεις και θετικά συναισθήματα και τελικά και θετικές εμπειρίες στη ζωή σου. Εάν για κάποιο λόγο ορισμένες καταστάσεις και μέσα από τα ανθρώπινα μάτια φαίνονται ίσως όχι και τόσο ευχάριστες σε πρώτη φάση επιλέγω να βλέπω την εξέλιξη μέσα από αυτές και τι μπορώ να λάβω προς όφελός μου μέσα από τα μάτια του πνεύματος και της ψυχής. Η γιόγκα με έχει βοηθήσει πάρα πολύ σε όλα τα παραπάνω και θεωρώ πως είναι πραγματικά ότι καλύτερο θα μπορούσε να έχει έρθει στο δρόμο μου. Ο δρόμος είναι μακρύς και η γιόγκα με έχει τοποθετήσει θεωρώ με έναν πολύ όμορφο τρόπο μέσα σε αυτόν. Ανυπομονώ ευχάριστα χωρίς μεγάλες προσδοκίες (ίσως και καθόλου κάποια στιγμή), ωστόσο την ίδια στιγμή απολαμβάνω και το ίδιο το ταξίδι που βιώνω.
Πως μπορεί να επικοινωνήσει κανείς μαζί σας;
Είμαι στη διάθεση όλων όσων έχουν την επιθυμία να δοκιμάσουν αυτό το υπέροχο ταξίδι και να μοιραστούμε μαζί όμορφα στοιχεία και όμορφες εμπειρίες. Μπορεί κάποιος να δοκιμάσει δωρεάν δοκιμαστικό μάθημα στον χώρο μου. Ο χώρος μου βρίσκεται στον Άλιμο και μαζί θα κάνουμε πρακτική σε μαθήματα Ashtanga Yoga, Vinyasa Yoga, και Prenatal Yoga. Restorative Yoga πραγματοποιούνται προγραμματισμένα κάποια Σαββατοκύριακα. Το τηλέφωνο επικοινωνίας μου είναι 6974731213 και το mail μου ch.hondrou@gmail.com. Θα με βρείτε στο προσωπικό μου προφίλ στο Facebook ως Chryssa Chondrou.
Ευχαριστώ την Χρύσα Χόνδρου για την όμορφη συζήτηση στο χώρο της, και τις επεξηγήσεις για πρακτική της γιόγκας.